Coalitie van impact volgt cursus Integraal Bodemcoach: “Aandacht voor bodem moet vanzelfsprekend worden”

In opdracht van de IUCN NL, De Vlinderstichting en NIOO-KNAW & Centrum voor Bodemecologie en in kader van het programma Onder het Maaiveld ontwikkelde HAS Hogeschool een unieke cursus. Het bijzondere aan de opzet van Integraal Bodemcoach is de brede benadering die mede wordt ingekleurd door de samenstelling van de cursusgroep. De 16 deelnemers zijn met zorg gekozen vanuit agrarische, natuurlijke en stedelijk/infrastructurele hoek.

Nog een beetje onwennig zitten ze in het klaslokaal. De meesten zijn al een tijdje de schoolbanken uit. Maar over de opzet van deze cursus zijn ze unaniem enthousiast: de bodem verdient meer aandacht en alleen in samenwerking kom je tot een goede aanpak.

Integrale aanpak

Een gezonde en vitale bodem draagt bij aan een duurzame en gezonde leefomgeving. Van boer tot aannemer, van overheid tot burger, van waterschap tot bodemadviesbureau: allemaal hebben ze belang bij goed bodembeheer. Alleen kijkt iedere stakeholder vanuit zijn eigen perspectief.

Juist omdat er zoveel belanghebbenden zijn, vraagt de bodem om een integrale aanpak. Begrip ontwikkelen voor verschillende invalshoeken, deze verbinden en vooruitbrengen, is waar de cursus Integraal Bodemcoach om draait. Cursisten leren een onafhankelijke blik te ontwikkelen en vanuit een brede focus te kijken, van agrarische gronden tot stedelijke omgeving en bodems in de openbare ruimte.

“Verwaarden van de bodem”

Eén van de cursisten is ondernemer John Vermeer. Hij hoefde niet lang na te denken of de cursus iets voor hem zou zijn. “Sinds 2015 ben ik bezig met voedselbossen. De bodem, die er enorm op vooruitgaat, is onderdeel van het verdienmodel. Maar hoe krijgen we dit verwaard? Dat is mijn grote opgave. Daarnaast wil ik mijn eigen kennis van de bodem graag wat bijspijkeren.”

Rob Berkers, themamanager gebiedsgerichte aanpak bij de Rabobank en tevens oud HAS’er, begrijpt de vraag van John. “Waar de landbouw moet extensiveren, kan voedselbosbouw een onderdeel van het verdienmodel zijn. Vanuit de Rabobank onderzoeken we hoe we dit soort ontwikkelingen kunnen faciliteren. Een voedselbos vraagt om een flinke investering. Pas na vijf jaar komen de eerste opbrengsten. Hoe ga je dat inrichten? Hiervoor kan een integrale aanpak interessant zijn.”

Lector Judith van de Mortel in gesprek met één van de cursisten.

“De bodem is de basis”

Terra Kremers is beleidsadviseur natuur en landschap bij de gemeente Bergen (Limburg) en houdt zich vanuit die functie onder andere bezig met natuurinclusieve landbouw en het gewenste maasheggenlandschap. Ook zij heeft een missie. “Vanuit onze kleine gemeente ben ik betrokken bij allerlei grote opgaven zoals klimaatadaptatie, grootschalige gebiedsontwikkeling, nationale parken. De bodem blijft de basis waar je op teruggeroepen wordt. Dat kan alleen maar door integraal werken, samen op zoek gaan naar balans. Mijn wens is dat ik dit straks niet meer hoef uit te leggen, dat het iets vanzelfsprekends wordt.”

Wesley van den Broek is technisch ontwerper bij id verde. Hij maakt uitvoeringsplannen voor stedelijk en landelijk gebied. “Je ziet stad en natuur steeds dichter bij elkaar komen. Beplanting speelt een belangrijke rol in de plannen. De bodem is de basis, maar in hoeverre is het ook een uitgangspunt bij de totstandkoming van een plan?”