Het project HNT: Gas erop! is bedoeld om telers een nieuwe impuls te geven op weg naar Het Nieuwe Telen (HNT) en de mindset op basis van kennis en kunde bij te stellen.
Het project is een aanvraag vanuit het HAS-lectoraat Nieuwe Teeltsystemen van Jasper den Besten, mogelijk gemaakt door LNV en SIA (Stichting Innovatie Alliantie). Het gaat van start in januari 2020 en loopt tot eind december 2021.
Teeltmethode
Wat is Het Nieuwe Telen precies? Jasper legt uit: “Het Nieuwe Telen (HNT) is een teeltmethode gebaseerd op nieuwe inzichten in kasklimaat gecombineerd met een andere rol van de teler. Waar teeltstrategieën in het verleden met name zijn ingestoken op energiebesparing met een minimum aan technische investeringen, gaat HNT uit van de behoeften van de plant. Een plant in balans is een weerbaarder en beter producerend gewas. Dit vraagt niet alleen minder energie, maar levert ook een betere productkwaliteit met minder bestrijdingsmiddelen.”
Preventie
Het inzicht dat een plant in balans betere resultaten levert is op zich niet nieuw. Jasper: “Telers werken nu ook al met plantbalansen, maar met name om het resultaat achteraf te kunnen corrigeren. HNT gebruikt plantbalansen om op een strategische manier de teelt vooraf te kunnen sturen. De principes van HNT zijn dus gericht op preventie. Door slim te werken met schermen, ontvochtiging, verneveling en CO2 wordt niet alleen het teeltresultaat geoptimaliseerd maar ook energiebesparing gerealiseerd.”
Adoptie via het onderwijs
Ondanks een groot aanbod aan expertise, technologie en data, heeft HNT de afgelopen 10 jaar nog niet de vlucht genomen die verwacht werd. Dit project is gericht op het versnellen van de adoptie van HNT via het onderwijs. De student van nu is immers de ondernemer of adviseur van morgen. Jasper: “De student en zijn opleiding zijn het uitgangspunt voor de implementatie van HNT in de praktijk. In de opzet van dit project is de koppeling tussen de netwerken van het MBO, HBO en het programma Kas als Energiebron, die samen de leeromgeving vormen, een belangrijke meerwaarde.”
Maatschappelijke opgave
Leo Oprel, senior beleidsmedewerker van het ministerie van LNV en betrokken bij het programma de Kas als Energiebron, onderschrijft die aanpak: “Duurzaamheid is de grote maatschappelijke opgave. Het Nieuwe Telen is een trendbreuk die de weg opent naar die duurzame glastuinbouw zonder fossiele energie. De nieuwe generatie zal het gaan waar maken. LNV ziet het onderwijs als de onmisbare plaats om die nieuwe generatie te vormen en toe te rusten op die toekomst.”
Praktijkbedrijven
Er is gekozen voor een praktijkgerichte aanpak van waarin toepassingen op praktijkbedrijven centraal staan. Studenten studeren af op deze bedrijven, bijgestaan door hun docenten en een onafhankelijk expertteam bestaande uit adviseurs en onderzoekers van WUR, Letsgrow, Delphy, Proeftuin Zwaagdijk/WorldHortiCenter, HAO/MBO en InHolland Business Research Studies. “Op die manier kunnen ook de telers verantwoord vervolgstappen zetten binnen het nieuwe telen,” aldus Jasper.
Learning communities
De kennis uit afstudeerprojecten wordt op verschillende manieren gedeeld in zogenaamde ‘learning communities’. Zo kunnen ook generieke knelpunten worden geïdentificeerd. Aardbeienteler Rob van Enckevort van de Peelkroon is als praktijkbedrijf betrokken bij het project. Op de vraag waarom hij meedoet, antwoordt hij: “Als sector hebben we grote stappen gezet op het gebied van energiebesparing en CO2-reductie, maar er is ongetwijfeld nog meer mogelijk. Met meer kennis en ondersteuning kunnen we de kansen om tot energiebesparing en CO2-reductie te komen beter benutten en kijken welke nieuwe mogelijkheden we nog kunnen inzetten. Ik heb vertrouwen in de samenwerking tussen de Kas als Energiebron en het onderwijs. Zo investeer je niet alleen in de kennis van nu, maar ook in de mensen die de sector in de toekomst gaan versterken.”
Unieke opzet
Dankzij de unieke opzet van het project wordt praktijkgericht onderzoek vanuit het HBO ontwikkeld in samenspraak met het MBO. Gelijktijdig wordt een netwerk van MBO- en HBO-studenten en onderwijsinstellingen gevormd. De opgedane kennis kan breed worden opgenomen in de curricula van de betrokken onderwijsinstellingen, in de cursussen van de Kas als Energiebron en in het aanbod van het CIV Tuinbouw.
Flexibel en adaptief
Jasper: “Dankzij de invoering van flexibel en adaptief onderwijs, hebben we bij de HAS nu de kans om dingen fundamenteel anders aan te pakken. Een praktijksituatie triggert studenten om op zoek te gaan naar relevante theorie, dus waarom nemen we dit niet als uitgangspunt? Het nut van de theorie is dan meteen duidelijk.”
Consortium
De consortiumpartners van HNT: Gas erop! zijn de 4 groene hogescholen: HAS Hogeschool, Hogeschool InHolland, Aeres Hogeschool en Hogeschool Van Hall Larenstein, het CIV-Tuinbouw, kennisinstellingen Wageningen UR en Delphy, Kas als Energiebron, Letsgrow.com, Proeftuin Zwaagdijk/WolrdHortiCenter, brancheorganisaties, toeleveranciers en glastuinbouwbedrijven.