In de Food Technology Hal van HAS Hogeschool staat sinds kort een gloednieuwe sproeidroger. Het apparaat is het concrete resultaat van een intensieve samenwerking tussen HAS Hogeschool en OMVE Netherlands B.V. Deze samenwerking ontstond vanuit de wens van beide partijen om te vernieuwen en tot een innovatie te komen op het gebied van sproeidrogen die gebruikt kan worden door zowel studenten, docenten als bedrijven.
Een sproeidroger is een apparaat dat het vochtgehalte in een oplossing zodanig verlaagt dat er een lang houdbaar poeder ontstaat. Denk bijvoorbeeld aan melkpoeder. Sproeidrogen is een techniek die al bijna 100 jaar in de industrie wordt toegepast en de laatste 30-40 jaar een vlucht heeft genomen. Voor onderwijs en praktijkonderzoek bij HAS Hogeschool wordt regelmatig gebruik gemaakt van sproeidrogen.
Vernieuwen
“In 2017 besloten we dat de sproeidroger die op dat moment in de Food Technology Hal stond aan vervanging toe was”, vertelt Henk-Jan Meijer, hogeschooldocent bij de opleiding Voedingsmiddelentechnologie. “Wil je met studenten en bedrijven hoogwaardig praktijkonderzoek kunnen doen, dan heb je moderne faciliteiten nodig en dus moet je steeds blijven vernieuwen. We raakten met OMVE in gesprek over welke sproeidroger bij ons zou passen en kwamen tot de ontdekking dat vanuit ons allebei de wens bestond een nieuwe sproeidroger te ontwikkelen. We besloten samen te gaan werken."
Onderzoekstraject
Michael Coopman van OMVE beaamt dit. “Het voelde echt als samen een avontuur aangaan, want we beseften dat we voor een jarenlang onderzoekstraject stonden en we wisten nog niet waar we zouden uitkomen. We hadden er op basis van eerdere samenwerking alle vertrouwen in dat we tot een nieuwe innovatie zouden kunnen komen.”
Marktonderzoek
In de loop der jaren gingen verschillende groepen studenten in onderwijsprojecten en afstudeeropdrachten aan de slag met de nieuw te ontwikkelen sproeidroger. Henk-Jan: “De eerste groep startte met marktonderzoek. Het doel was een sproeidroger te ontwikkelen voor zowel HAS Hogeschool als voor andere klanten van OMVE. De studenten brachten in kaart welke sproeidrogers er allemaal zijn, aan welke eisen een nieuwe sproeidroger zou moeten voldoen en wat klanten van het apparaat mogen verwachten.”
Jaarrond 4 studenten
Hij vervolgt: “Daarna maakten de studenten concreet hoe het apparaat eruit zou moeten zien. Ze onderzochten bijvoorbeeld hoeveel poeder het apparaat moet maken per uur, hoe het apparaat schoongemaakt moeten worden en hoe de veiligheid geregeld is. Er waren jaarrond meestal zo’n 4 studenten met het ontwikkeltraject bezig.” Michael vult aan: “Het feit dat er steeds studenten bij het traject betrokken waren, maakte dat we in de onderzoeksfase echt de diepte in konden. Zo hebben we gedegen kunnen bouwen aan de innovatie met een optimaal resultaat tot gevolg. De studenten werden door Hennie Mastwijk begeleid, de Principle Scientist van OMVE. Uiteindelijk heeft het OMVE engineeringteam het overgenomen en het prachtige resultaat staat nu bij de HAS.”
Vochtigheidsgraad bewijzen
Het apparaat dat er nu staat, is uniek. Michael: “De sproeidroger die we ontwikkeld hebben heeft in verhouding veel meetpunten. Daardoor is het mogelijk de vochtigheidsgraad van het product heel specifiek te meten. Een grote uitdaging in ‘droogland’ is het automatisch regelen van een nauwkeurige in-line meting van het productvochtgehalte. Dit is erg belangrijk is voor de kwaliteit. Met deze sproeidroger kunnen we dat. Het is een verduurzamingsslag: door de voorspellende gave van het apparaat heb je minder afkeur in het proces en dus minder afval.”
Testen
Een sproeidroger wordt in bedrijven veel gebruikt om te testen, waarna opgeschaald wordt. Henk-Jan geeft aan dat in de foodindustrie echter vaak gezegd wordt dat het niet mogelijk is om op kleine schaal betrouwbaar en representatief te kunnen drogen. De nieuwe sproeidroger bewijst het tegendeel. Bedrijven kunnen zelf een sproeidroger aanschaffen, maar kunnen ook naar de HAS komen om tests te doen. We hopen dat de nieuwe sproeidroger zorgt voor een wisselwerking tussen potentiële klanten van OMVE en praktijkonderzoek bij de HAS.”
Onderzoek gaat dóór
Op dit moment draaien de nieuwe en de oude sproeidroger bij HAS Hogeschool naast elkaar. Dit komt omdat de sproeidroger nog ingeregeld wordt. Henk-Jan: “Als de nieuwe sproeidroger eenmaal goed werkt, nemen we van de oude afscheid. Toch wordt het ontwikkeltraject nog niet afgerond. “Er liggen nog veel kansen om het apparaat door te ontwikkelen. Denk aan het verbeteren van het apparaat zelf, maar ook aan tests rondom nieuwe poeders van bijvoorbeeld alternatieve eiwitbronnen. Het onderzoek gaat dus gewoon door.”