De verduurzaming van wereldwijde agrofoodketens, dat is waar de opleiding International Food & Agribusiness in een notendop om draait. Dit studiejaar levert de opleiding voor het eerst studenten af aan het werkveld. Zij zijn bedrijfskundig geschoold en hebben daarnaast technisch-inhoudelijke kennis op het gebied van verduurzaming in één van de domeinen plant, dier of food. Eenmaal afgestudeerd zijn ze inzetbaar als supply chain specialist, inkoper, exporteur, adviseur of bedrijfsleider, met specifieke kennis van duurzame handel en bedrijfsvoering. Werkgevers zijn bedrijven of organisaties actief in de wereldwijde agrofoodbusiness. Een aantal studenten deed recent een afstudeeropdracht in het buitenland.
Internationale projecten
3 van de afstudeeropdrachten werden gefinancierd door de Rabobank Foundation. “Deze stichting steunt boerencoöperaties in ontwikkelingslanden en opkomende economieën en is een onderdeel van de Rabobank, een belangrijke samenwerkingspartner van de HAS”, vertelt HAS-docent Toon Keijsers. In het kader van deze samenwerking gingen Cas van Loon en Rik Verhoeven naar Vietnam om een afstudeeropdracht te doen in het kader van de cashewnotenteelt. Andere studenten vertrokken naar Indonesië om zich bezig te houden met garnalenteelt en naar Kenia om een opdracht te doen die ging over financiële dienstverlening. Ook lokale bedrijven werden bij de opdracht betrokken.”
Cashewnotenketen ongeorganiseerd
Cas en Rik werkten in Vietnam samen met het Nederlandse adviesbureau Kenlog, een belangrijke partner in een van onze internationale tuinbouwprojecten in Vietnam. Kenlog en het Vietnamese bedrijf My Le willen in Vietnam een trainingscentrum voor cashewnotenboeren opzetten. “Nederland is in Vietnam de derde grote importeur van cashewnoten”, legt Cas de situatie in Vietnam uit. “Maar de cashewnotenketen daar is vrij ongeorganiseerd. Daarom kregen wij de opdracht de keten in beeld te brengen.” “Dit deden we in eerste instantie vanuit Nederland”, vult Rik aan. “Het was een vervolg op het vooronderzoek dat we in eerdere onderwijsmodule met de hele klas hebben gedaan. In april zijn we naar Vietnam gegaan om onze ketenanalyse ter plekke voort te zetten.”
Cultuurverschillen overwinnen
Cas: “Dat viel nog niet mee. We liepen aan tegen bijvoorbeeld niet nagekomen afspraken, mensen die geen Engels spraken, slechte weersomstandigheden en het naderende einde van het cashewnotenseizoen. De cultuur daar is zo anders als die Nederland. Toch spraken we uiteindelijk met 6 boeren, 2 handelaren, 1 veredelaar, 2 coöperaties en de nationale Vietnamese Cashew Association. Daardoor waren we in staat om een aantal kritische factoren te identificeren. Het management van My Le gaf aan tegen dezelfde problemen aan te lopen. Zodoende konden ze samen met hen nadenken over mogelijke oplossingen en die kritische factoren omzetten in mogelijke succesfactoren.”
Kritische factoren
Maar wat is dat eigenlijk, zo’n kritische factor? Rik: “Een kritische factor zorgt ervoor dat de keten niet loopt zoals deze zou moeten lopen. Een voorbeeld is de aanwezigheid van tussenhandelaren. Zij hebben veel macht en zorgen voor grote fluctuaties in de prijs. Hier zijn de boeren erg afhankelijk van en kunnen zij moeilijk zelf een waardig bestaan opbouwen. Een ander voorbeeld is dat er bijna geen data beschikbaar zijn. Hierdoor kan de teelt niet geoptimaliseerd worden” De studenten dachten niet alleen na over oplossingen, maar bekeken ook hoe deze oplossingen binnen een groeistrategie van My Le zouden kunnen passen. Een trainingscentrum kan helpen sommige oplossingen in gang te zetten.”
Cruciale verbeterpunten
Toon is trots op de jongens. Want niet alleen lieten ze zich niet afschrikken door cultuurverschillen en onverwachte tegenslagen in hun onderzoeksproject, maar ook hielpen ze My Le aan cruciale verbeterpunten die de keten kunnen optimaliseren én het bedrijf helpen groeien. Daarnaast deden ze voor de Rabobank Foundation een onderzoek naar bedrijfsopvolging. Want naast het beeld brengen van de huidige keten, is het ook belangrijk te weten wie de boeren van de toekomst zijn. Toon: “De bedrijven Kenlog en My Le zijn zo tevreden over het resultaat dat er mogelijk een vervolgopdracht komt.”
Aanwezige expertise inzetten
Ook duurzaamheid komt bij dergelijke opdrachten aan de orde. Toon: “In het Vietnam-project kwam alle drie de facetten van duurzaamheid naar voren: het ging over bestaansrecht van boeren (people), adviezen voor het gebruik van good agricultural practices in de vorm van een trainingscentrum (planet) en een analyse van lange termijn winstgevendheid voor de ondernemers (profit).” Cas, Rik én Toon kijken positief terug op de opdrachten. “Op deze manier kunnen studenten groeien en leren ze hoe ze in andere culturen hun mannetje staan”, zegt Toon. “Daarnaast kan International Food & Agribusiness met de aanwezige expertise een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van opkomende landen.”