HAS Hogeschool werkt nauw samen met verschillende partners in de Zuidwestelijke Delta. CZAV is er daar een van. Vorig jaar onderzochten 2 studenten Tuinbouw en Akkerbouw voor hun beroepsopdracht wat de mogelijkheden voor CZAV zijn om het bedrijfsrendement voor akkerbouwers in het zuidwestelijk kleigebied te verhogen met behulp van verschillende soorten organische mest. CZAV is een agrarische aan- en verkooporganisatie in Zuid-Nederland. Met het onderzoek streefde de organisatie ernaar kennis op te doen over hoe organische mest kan bijdragen aan het op peil houden of verhogen van het organische stofgehalte in de bodem.
Mogelijkheden organische mest
“De toediening van fosfaat in de landbouw is gelimiteerd door de overheid en daarom zoekt de sector binnen die beperkingen naar mogelijkheden om met organische mest toch andere mineralen en organische stoffen toe te dienen”, legt begeleidend docent Erno Bouma uit. “Planten hebben grond nodig met verschillende soorten organische stof en daarnaast hebben ze ook voedingsstoffen nodig in de vorm van mineralen. Als je grond bewerkt en gewassen teelt, loopt het organische stofgehalte terug. Voor de grond en het bodemleven is de beste manier om dat gehalte weer op peil te krijgen organische mest toe te voegen, veel beter dan kunstmest. En het is ook goedkoper.”
Adviserende rol
Hij vervolgt: “Maar er bestaan verschillende soorten meststoffen en voor de agrarische ondernemer is dus een uitdaging binnen de beperkingen (stikstof en fosfaat) te kijken wat voor zijn grond en gewassen het beste past. CZAV wil hier graag een adviserende rol in spelen en daarom is het onderzoek van de studenten heel waardevol.” Studenten Jan Geluk en Marijn Maljaars deden een literatuurstudie en hielden een enquête, evenals verdiepende interviews met 380 akkerbouwklanten om het mestgebruik, mogelijkheden én de aanwezige kennis bij de akkerbouwers in de regio in kaart te brengen.
Positieve invloed
Zo onderzochten de studenten de mogelijkheden rondom rundveedrijfmest, vaste rundveemest, vaste geitenmest, champost en 2 compostsoorten. Deze mestsoorten bevatten de grootste hoeveelheden organische stof en mineralen per kg werkzame fosfaat. Het bodemleven zorgt voor de afbraak van de organische mest in de bodem, waardoor de mineralen beschikbaar komen voor de gewassen. Deze stoffen hebben een positieve invloed op de bodemvruchtbaarheid en zijn een goed alternatief voor varkensdrijfmest, dat minder organische stof en mineralen per kg werkzame stof bevat en de grond plakkerig maakt. Uit het onderzoek bleek echter dat akkerbouwers nog steeds vaak voor deze laatste mestsoort vanwege de financiële vergoeding bij de afname ervan. Daarnaast kozen veel akkerbouwers voor groencompost in plaats van gft-compost, omdat ze vinden dat gft-compost nog te veel verontreinigingen bevat.
Direct toepassen
De studenten deden verschillende aanbevelingen waar CZAV mee verder kan. Zo gaven de studenten aan dat de teeltadviseurs van CZAV een rol kunnen spelen in het voorlichten van akkerbouwers over de mogelijkheden van de verschillende mestsoorten, het laten zien van de voordelen van rundveedrijfmest ten opzichte van varkensdrijfmest en het stimuleren van akkerbouwers om de organische stofbalans op hun grond te monitoren. Erno: “De teeltadviseurs kunnen meteen met de resultaten van een dergelijk praktisch onderzoek aan de slag, het maakt hun adviezen waardevoller. Ook de studenten leerden er veel van. Jan Geluk komt zelf van een akkerbouwbedrijf in Zeeland en kon de kennis en ervaring direct zelf toepassen. En omdat de HAS met CZAV een duurzame relatie heeft, loopt er nu een vervolgonderzoek dat binnenkort afgerond wordt: het bekijken van de mogelijkheden voor het inzetten van de organische stofbalans bij de deelnemers van CZAV.”