Suze van Paassen en Remie Sturme – beiden net afgestudeerd aan de Engelstalige opleiding Business Management in Agriculture & Food – werkten afgelopen half jaar aan een bijzonder afstudeeronderzoek: het in kaart brengen van de mogelijkheden voor het opzetten van een pilotfarm in Azerbeidzjan. Suze presenteerde hun project tijdens de eerste editie van GROW, een evenement dat op 23 mei werd gehouden op de Brightlands Campus Greenport Venlo. De studente kreeg veel bekijks en dus willen we wel eens weten wat dat nu eigenlijk is, een pilotfarm en waarom die in Azerbeidzjan komt te staan.
Handelsmissie vanuit provincie Limburg
De aanleiding voor het project was de deelname van begeleider en HAS-docent Peter van Gastel aan een handelsmissie vanuit de provincie Limburg naar Azerbeidzjan. “In dit land liggen veel kansen op het gebied van agrofood”, legt Peter uit. “Nederlandse bedrijven en overheid gingen ernaartoe om te kijken wat er speelt. Ik raakte er in gesprek met de Nederlandse Martis van Splunter die bij het Azerbeidzjaanse ministerie van Landbouw werkt en fungeert als bemiddelaar tussen de overheid en lokale boeren. Hij vertelde dat hij pilotfarms wil starten als onderdeel van de ontwikkeling van de landbouw. En zo ontstond het idee om studenten in te schakelen bij het verkennen van de mogelijkheden daarvoor.”
Pilotsfarms met overheidssubsidie
Azerbeidzjan is het grootste en dichtstbevolkte land in de Kaukasus. Het land ligt op de grens van Oost-Europa en West-Azië en is voornamelijk gematigd islamitisch. Azerbeidzjan maakte zich in 1991 los van de Sovjet-Unie. Er waren in die tijd veel grote overheidsbedrijven, nu juist veel kleine boeren. Met Wageningen University deed Martis van Splunter onderzoek naar hoe het land de landbouw het beste verder kan ontwikkelen en het starten van pilotfarms met behulp van overheidssubsidie was een van de aanbevelingen. Suze en Remie richtten zich in hun onderzoek op een pilotfarm waar veehouderij belangrijk is in combinatie met het zelf telen van allerlei gewassen.
Literatuurstudie en veldonderzoek
“De pilotfarm waarvoor wij onderzoek deden heeft 2 locaties van in totaal 1500 ha”, vertelt Suze. “We bekeken op welke diersoorten de boeren zich het beste kunnen richten en wat er dan nodig is om het bedrijf rendabel te maken. We deden een literatuurstudie, maar bezochten ook het land om veldonderzoek te doen en veehouders te ontmoeten. Dit resulteerde in een businessplan waarin we ook ingingen op zaken als management, financiën, duurzaamheid en voedselzekerheid. Het was een breed onderzoek waarbij veel facetten aan de orde kwamen. We onderzochten zelfs de mogelijkheden om de pilotfarm in te richten als praktijklocatie voor opleidingen en trainingen.”
Hittebestendige schapen
Suze richtte zich binnen het onderzoek op schapen en Remie op vleeskalveren. De keuze voor schapen was een logische volgens Suze. “Veel boeren in Azerbeidzjan houden schapen. Ze onderscheiden zich daarmee én de schapensector heeft potentie om door te groeien. Azerbeidzjan is een arm land. Er is geen honger, maar het is lang niet zo welvarend als bijvoorbeeld Nederland. Het verbeteren van een bestaande sector is daarom een veilige en minder risicovolle manier om toch verder te komen. Ik onderzocht vooral schapenrassen die tegen hitte kunnen, want het kan in Azerbeidzjan behoorlijk warm worden. Ook heb ik de lokale cyclus van de schapenhouderij geanalyseerd. Boeren laten de schapen nu vaak gewoon overal loslopen en voeren ze niet bij. Ik heb bekeken of dit ook anders kan, zodat ze meer kunnen verdienen per schaap.”
Kalverhouderij langzaam uitbouwen
Remie onderzocht de vleeskalversector. Hij schreef een businessplan op basis van 2 scenario’s. “Het eerste scenario betrof het West-Europese systeem: meteen beginnen met een grote hoeveelheid kalveren die binnen gehouden worden en eerst melkpoeder krijgen en later ruwvoer. Dit is een efficiënt systeem, maar helpt kleine boeren in Azerbeidzjan niet vooruit. Het is simpelweg te duur. Bij het tweede scenario beginnen de boeren juist met een kleine hoeveelheid kalveren die ze opfokken en ook weer kalveren laten krijgen. Zo bouwen ze hun bedrijf langzaam uit. En dat is wel haalbaar.”
Onbetrouwbare informatie
Hun grootste uitdaging was het verkrijgen van informatie, want de meeste kengetallen in Azerbeidzjan zijn niet betrouwbaar. Daarnaast wordt er gewoonweg weinig geregistreerd. Ook de mensen die ze interviewden zeiden allemaal telkens iets anders. Toch lukte het ze om een vrij compleet beeld te krijgen. Peter is daarom heel trots op ze. “Het was soms echt moeilijk, maar Suze en Remie hebben zich er in vastgebeten. Ondanks de beperkingen hebben ze toch een mooi rapport neergelegd.”
Realisatie businessplan en scholing
Volgend studiejaar krijgt het business plan een vervolg . “Dit nieuwe onderzoek zal zich richten op de realisatie van het businessplan en het verder uitwerken van scholingsmogelijkheden. Zo ontwikkelt niet alleen de landbouw zich in het Azerbeidzjan, maar ook het landbouwonderwijs. Want kennis en vakmanschap van dieren en plantenteelt naast de specifieke business kennis is onmisbaar in het verder uitbouwen van de agrofoodsector.”