1. Home
  2. Onderzoek
  3. Lectoraten
  4. Lectoraat Precision Livestock Farming

Lectoraat Precision Livestock Farming

Het lectoraat Precision Livestock Farming richt zich op smart farming en het preciezer kunnen sturen van de bedrijfsvoering met behulp van data. Het lectoraat laat zich daarbij inspireren door sectoren binnen en buiten de landbouw.

Tablets en koeien

Over het lectoraat

Doel

Het lectoraat Precision Livestock Farming heeft als doel efficiënter en slimmer te boeren (smart farming) en preciezer te kunnen sturen in de bedrijfsvoering met behulp van data. Door meer informatie te verzamelen over het individuele dier, kunnen ziektes voorkomen worden, worden minder grondstoffen en antibiotica gebruikt en presteren de dieren beter. Meer en vooral betere kennis van het gedrag en de gezondheidsstatus van elk dier zorgt voor een beter welzijn. 

Personen met klembord zitten op hooibaal
Onderzoeksagenda

Het lectoraat Precicion Livestock Farming richt zich op de dierlijke sector en besteedt vooral aandacht aan onderwerpen waarbij technologie en data in de veehouderij een centrale rol spelen. Daarnaast wil het lectoraat zich laten inspireren door andere sectoren binnen en buiten de landbouw. 

Andere rol voor de veehouder 

De veehouder krijgt een andere rol: in plaats van het opsporen van afwijkingen (wat een sensor vaak beter kan en continu), zal de veehouder zijn vakkennis tonen door het nemen van de juiste beslissingen op basis van alle informatie die hij of zij krijgt uit de stal. Zo kunnen dieren waar iets mee aan de hand is veel gerichter gecontroleerd worden. Dat is efficiënter en problemen worden eerder opgespoord. 

Personen lopen bij een boerderij
Onderzoekslijnen

In de veehouderij worden steeds meer technologieën gebruikt om diergedrag, diergezondheid, productie en milieubelasting continu te monitoren. Doel hiervan is het tijdig opsporen van afwijkingen en het verbeteren van diergezondheid, dierenwelzijn en efficiëntie van de dierlijke productie. Het verwachte resultaat is een verbetering van de duurzaamheid van het systeem. 

Het onderzoek binnen het lectoraat vindt plaats op 2 niveaus: 

  • Bestaande sensoren voor metingen aan dieren waarbij onderzoek gedaan wordt naar de werkbaarheid, doelmatigheid en bruikbaarheid van de sensoren 
  • Ontwikkeling en validatie van sensoren voor metingen aan dieren en analyse van de resultaten met speciale aandacht voor de relatie tussen de sensormetingen en gezondheid en welzijn van de dieren 

Er zijn 4 onderzoekslijnen binnen het lectoraat die gevormd worden door de diersectoren: 

  • Melkvee: onderzoek naar gezondheid en welzijn, waarbij gekeken wordt naar sensordata van activiteitsmeters, automatische conditiescore en ademanalyses. Er is een specifieke onderzoekslijn ‘hittestress’, waarbij handmatige metingen van koegezondheid en hittestress worden gerelateerd aan sensordata en klimaatmetingen (THI). De onderzoekslijn gedrag en sociale interacties beantwoordt vragen over rangorde en vriendschapsbanden tussen koeien, waarbij gewerkt wordt met scripts en sensordata van het plaatsbepalingssysteem. Tenslotte wordt in de onderzoekslijn ‘ademluchtanalyse’ gezondheid van koeien rondom afkalven gerelateerd aan parameters in onder meer ademlucht en bloed, met als uiteindelijke doel het ontwikkelen van een sensor voor ademlucht.
     
  • Varkens: onderzoek naar toepassing van data en sensoren in de varkensketen. Hierbij wordt in varkensstallen gekeken naar gedrag en gezondheid van varkens en worden met behulp van sensoren omgevingsfactoren zoals ammoniak, CO2 en tocht gemeten. Ook worden geluidsmetingen gedaan. Doel is om met behulp van sensordata gezondheid en welzijn te monitoren. 
     
  • Pluimvee: onderzoek naar toepassing van data en sensoren in de pluimveehouderij. Hierbij worden in pluimveestallen gedrag en gezondheid van leghennen en vleeskuikens gescoord en worden omgevingsfactoren zoals strooiselkwaliteit, klimaat en licht gemeten. Daarnaast worden geluidsmetingen gedaan. Ook hier is het doel om met behulp van sensordata gezondheid en welzijn te monitoren. 
     
  • Gezelschapsdieren en paarden: de onderzoekslijn gezelschapsdieren en paard heeft als doel met behulp van data meer inzicht te geven het leven van gezelschapsdieren en paarden samen met mensen. Door meer informatie te verzamelen over het individuele dier is het mogelijk meer inzicht te krijgen in het functioneren van het dieren. Meer kennis van het gedrag en de gezondheidsstatus van het dier kunnen zorgen voor een beter welzijn van dier. Het welzijn van het dier staat centraal. Gezelschapsdieren en paarden leven in nauwe relatie met mensen,  goed welzijn van de dieren is belangrijk voor een goede relatie met mensen. 
foto Lenny in stal
Praktijkleerbedrijven

Het lectoraat Precision Livestock Farming werkt nauw samen met 3 praktijkleerbedrijven:

Hoeve boveneind  

Hoeve Boveneind is het melkveebedrijf van Wilfred de Bruijn in Herwijnen. HAS green academy kan op dit praktijkleerbedrijf gedrag en activiteit van de koeien (via hals- en pootmeters) koppelen aan locatie (via het plaatsbepalingssysteem) met de technologie van Nedap. Bij Hoeve Boveneind doet het lectoraat onderzoek naar hittestress, naar ademanalyse en naar sociale interacties tussen de koeien. Samen met de andere data die op het bedrijf verzameld worden, biedt dit een schat aan mogelijkheden voor praktijkonderzoek binnen dit lectoraat. 

Bekijk de video van Hoeve Boveneind

Pels Melkvee 

Het onderzoek van HAS green academy bij Pels Melkvee richt zich vooral op activiteit en conditie van de weidekoeien. Deze parameters worden gemonitord via de halsmeters en de Body Consition Score Camera van Delaval. Het lectoraat doet bij Pels Melkvee onderzoek naar de relatie tussen conditie, sociale interacties en rangorde van de koeien. 

Bekijk de video over Pels Melkvee

Berkhout Varkens

Berkhout varkens in Sint-Oedenrode is een echt familiebedrijf. De familie van den Berkmortel houdt hier een gesloten varkenshouderij inclusief opfok van eigen moederdieren, geheel volgens het Beter Leven keurmerk. Studenten van de opleiding Veehouderij gaan op excursie bij dit praktijkleerbedrijf, maar voeren er ook onderzoeksprojecten uit.

Bekijk de video van Berkhout Varkens

Publicaties

Rapportages, samenvattingen en artikelen

Bekijk alle rapportages, samenvattingen en artikelen van projecten van het lectoraat in Greeni

Bijdragen aan boeken

  • L. Cornips, F. van Eerdenburg, E. van Erp-van der Kooij, M van Koppen and Bert Theunissen, 2022. Onze melkkoe, letterlijk en figuurlijk, 18 pp. In: ‘Dierzaamheid: Duurzaam samenleven met dieren’. P. Martens and Karen Soeters (eds.). Uitgeverij Noordboek | Sterck & DeVreese en Bornmeer.
  • E. van Erp-van der Kooij (ed.), 2021. Precision technology and sensor applications for livestock production and companion animals. Wageningen, Wageningen Academic Publishers: 280 pp.
  • E. van Erp-van der Kooij, 2022. Developments in data analysis for decision making in precision livestock farming systems, 34 pp. In: Advances in Precision Livestock Farming, D. Berckmans (ed.).

Inaugurele rede

Uitgave inaugurele rede lector Lenny van Erp, oktober 2016

Proefschrift

  • E. van Erp-van der Kooij, 2003. Coping behaviour in pigs – consequences for welfare and performance. Verdediging op 11 december 2003 te Utrecht. Faculteit Diergeneeskunde, Utrecht Universiteit.

In de media

Wetenschappelijke artikelen

  • G. Hofstra, J.Roelofs, S.M. Rutter, E. van Erp-van der Kooij and J. de Vlieg, 2022. Mapping welfare: location determining techniques and their potential for managing cattle welfare – a review. Dairy 3, p. 776—788.
  • E. van Erp-van der Kooij and S.M. Rutter, 2020. Using precision farming to improve animal welfare. CAB Reviews 15 (51), p. 1-10.
  • van Erp-van der Kooij, O. Almalik, D. Cavestany, J.B. Roelofs and F.J.C.M van Eerdenburg, 2019. Lying Postures of Dairy Cows in Cubicles and on Pasture. Animals (4), p. 183-194.
  • J.B.Roelofs and E. van Erp-van der Kooij, 2015. Estrus detection tools and their applicability in cattle: recent and perspectival situation. Animal Reproduction 12 (3), p. 498-504.
  • G.H. Meen, M.A. Schellekens, M.H.M. Slegers, N.L.G. Leenders, E. van Erp-van der Kooij and L.P.J.J. Noldus, 2015. Sound analysis in dairy cattle vocalisation as a potential welfare monitor. Computers and Electronics in Agriculture 118, p. 111-115.
  • J.M. Shephard, S. Rycken, O. Almalik, K. Struyf and E. van Erp-van der Kooij, 2015. Migration strategies revealed by satellite tracking among descendants of a population of European white stork (Ciconia ciconia) reintroduced to Belgium. Journal of Ornithology 156 (4): 943-953.
  • E. van der Steen, V. Boomer, V. Snijders en E. van Erp-van der Kooij, 2014. Stress bij asielkatten. Tijdschrift voor Diergeneeskunde nr. 8, augustus 2014, p. 40-43.
  • E.van Erp-van der Kooij, A.H.Kuijpers, F.J.C.M. van Eerdenburg and M.J.M.Tielen, 2003. Coping characteristics and performance in fattening pigs. Livestock Production Science 84: 31-38.
  • E.van Erp-van der Kooij, A.H.Kuijpers, F.J.C.M. van Eerdenburg, S.J. Dieleman, D.M. Blankenstein and M.J.M.Tielen, 2003. Individual behavioural characteristics in pigs – influences of group composition, but no differences in cortisol responses. Physiology and Behaviour 78: 479-488.
  • E.van Erp-van der Kooij, A.H.Kuijpers, J.W. Schrama, F.J.C.M. van Eerdenburg, W.G.P. Schouten and M.J.M.Tielen, 2002. Can we predict behaviour in pigs? – searching for consistency in behaviour over time and across situations. Applied Animal Behaviour Science 75 (4) p. 293-305.
  • E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, F.J.C.M. van Eerdenburg and M.J.M.Tielen, 2001. A note on the influence of starting position, time of testing and test order on the backtest in pigs. Applied Animal Behaviour Science 73 (4), p. 263-266.
  • E.van Erp-van der Kooij, A.H.Kuijpers, J.W.Schrama, E.D.Ekkel and M.J.M. Tielen, 2000. Individual behavioural characteristics in pigs and their impact on production. Applied Animal Behaviour Science 66, p. 171-185
  • E.A.M. Graat, E. van der Kooij, K. Frankena A.M. Henken, J.F.M. Smeets and M.T.J. Hekerman, 1998. Quantifying risk factors of coccidiosis in broilers using on-farm data based on a veterinary practice. Preventive Veterinary Medicine 33, p. 297-308.
  • E. van der Kooij, H. Kindahl and H. Gustafsson, 1994. Effects of endotoxin-contaminated FSH-preparations in heifers. Acta Veterinaria Scandinavia 35 (4), p. 449-451.

Bijdragen aan congressen

  • E. van Erp-van der Kooij, L.F. de Graaf, D.A. de Kruiiff and J. van Poppel, 2023. Using a sound camera to monitor sows and piglets around farrowing. In: 2nd U.S. Precision Livestock Farming Conference (USPLF 2023), 21-24 May 2023, Knoxville, Tennessee, USA (oral presentation).
  • G. Hofstra, M. Terlien, J.B. Roelofs, M. Scheper, F. Ophelders, J. Engel and E. van Erp-van der Kooij, 2023. Automated recording of waiting time in front of AMS and the effect of dominance in dairy cows on waiting time. In: 2nd U.S. Precision Livestock Farming Conference (USPLF 2023), 21-24 May 2023, Knoxville, Tennessee, USA (oral presentation G. Hofstra).
  • J.B. Roelofs, G. Hofstra and E. van Erp-van der Kooij, 2023. Effect of THI on activity in dairy cows. In: 2nd U.S. Precision Livestock Farming Conference (USPLF 2023), 21-24 May 2023, Knoxville, Tennessee, USA (poster presentation).
  • E. van Erp-van der Kooij and J.B. Roelofs, 2022. Precision Livestock Farming (PLF) applications in sow reproduction. In: Proceedings of the 25th Annual Conference of the European Society for Domestic Animal Reproduction (ESDAR), 28 Sept-2 October 2022, Thessaloniki, Greece (workhop).
  • E. van Erp-van der Kooij. Using precision farming to improve animal welfare. 5th International Conference on Sustainable Management of Smart Livestock’s Farming, 3-4 November 2021. Alexandria University, Egypt. Hybrid conference (keynote presentation, online).
  • J.B. Roelofs and E. van Erp-van der Kooij. Oestrus detection with an accelerometer is not affected by milk production. In: Proceedings of the 24th Annual Conference of the European Society for Domestic Animal Reproduction (ESDAR), 11-16 October 2021. Virtual Congress (oral presentation J. Roelofs).
  • L.G. Dingboom and E. van Erp-van der Kooij. Validation of a breath sampling method for its possible role in early warning for ketosis. In: Proceedings of the 54th Congress of the International Society for Applied Ethology, 2-6 August 2021. Online conference (poster presentation).E. van Erp-van der Kooij, G. Hofstra and M. Terlien. Using cow location data for practical on-farm applications – a pilot study. In: Measuring Behavior 2020, Krakow, Poland, 27-29 May 2020.
  • E. van Erp-van der Kooij, A. Hoogeveen, L. Luiten, A. Simons, R. Sturme, L. Veldkamp, J.B. Roelofs and G. van Essen. Is it possible to detect lameness in dairy cows using activity sensors? Precision Dairy Farming 2019, Rochester, U.S., 18-20 June 2019 (oral presentation), p.37.
  • J.B. Roelofs, C. van de Broek, L. van Dam, M. Kamstra, M. Daniëls and E. van Erp-van der Kooij. Performance of an in-cow sensor for estrus detection in dairy cattle during the grazing season. Precision Dairy Farming 2019, Rochester, U.S., 18-20 June 2019 (oral presentation), p.27.
  • E. van Erp-van der Kooij, O. Almalik, D. Cavestany and F.J.C.M. van Eerdenburg. Do Freestalls Restrict Dairy Cows In Their Lying Behavior? Comparing postures of dairy cows in cubicles and on pasture. In: Measuring Behaviour 2018, Manchester, UK, June 2018 (poster presentation), R.A. Grant et al. (eds.), p. 449.
  • E. van Erp-van der Kooij, J.B. Roelofs, J.S. Johnson, D. Hovden and L.P.J.J. Noldus. Monitoring body temperature and activity in sows using a sensor-based telemetric system. In: Proceedings of the 7th International Conference of the Assessment of Animal Welfare at Farm and Group level, Ede, the Netherlands, 5-8 September 2017 (poster presentation), p. 50.
  • E. van Erp-van der Kooij, J.B. Roelofs, J.S. Johnson, D. Hovden and L.P.J.J. Noldus. Monitoring body temperature and activity in sows using a sensor-based telemetric system. In: Proceedings of Precision Livestock Farming 2017, Nantes, France, 12-14 September 2017 (oral presentation and paper), p. 656-665.
  • E. van Erp-van der Kooij, M. van de Brug en J.B. Roelofs. Validation of Nedap Smarttag Leg and Neck to assess behavioural activity level in cattle. Precision Dairy Farming 2016, Leeuwarden, 21-23 juni 2016 (oral presentation and extended abstract)
  • E. van Erp-van der Kooij. Het gebruik van telemetrie in de agrarische sector. Landelijke Telemetrie dag 2016, Wageningen, 17 maart 2016.
  • G.H. Meen, M.A. Schellekens, M.H.M. Slegers, N.L.G. Leenders, E. van Erp-van der Kooij, and L.P.J.J. Noldus. Sound analysis of dairy cows. In: Proceedings of the ISAEBenelux meeting 2014, Eersel, the Netherlands, 8 October 2014 (poster presentation)
  • G.H. Meen, M.A. Schellekens, M.H.M. Slegers, N.L.G. Leenders, E. van Erp-van der Kooij, and L.P.J.J. Noldus. Sound analysis of dairy cows. In: Proceedings of Measuring Behaviour 2014, Wageningen, the Netherlands, 27-29 August 2014 (poster presentation)
  • E. van Erp-van der Kooij, E.C.J. Mijdam, O. Almalik and F.J.C.M. van Eerdenburg. Lying behavior of dairy cows in cubicles. In: Proceedings of the ISAEBenelux meeting 2013, Sterksel, the Netherlands, 10 October 2013 (poster presentation)
  • E. van Erp-van der Kooij, O. Almalik and F.J.C.M. van Eerdenburg. Lying behavior of dairy cows in cubicles. In: Proceedings of Measuring Behaviour 2012, Utrecht, the Netherlands, 28-31 August 2012 (poster presentation)
  • E. van Erp-van der Kooij, and F.J.C.M. van Eerdenburg. Lying behavior in cubicles – improving dairy welfare by improving management. In: Proceedings of the Minding Animals 2012 Conference, Utrecht, the Netherlands, 4-6 July 2012 (poster presentation)
  • E. van Erp-van der Kooij, D. Hovinga en P. Smulders. Evaluating animal lessons: attitude and knowledge in children age 4-12. In: Proceedings of the Minding Animals 2012 Conference, Utrecht, the Netherlands, 4-6 July 2012 (oral presentation)
  • E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, F.J.C.M. van Eerdenburg, S.J. Dieleman, D.M. Blankenstein and M.J.M. Tielen. Stress, coping behaviour and immunity in pigs. In: Proceedings of the Second International Swine Housing Conference. Raleigh, NC, USA, 12-15 October 2003 (oral presentation).
  • E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, F.J.C.M. van Eerdenburg and M.J.M. Tielen. Group composition can influence coping behaviour in pigs. In: Proceedings of the 37th Congress of the International Society for Applied Ethology, p.44. Abano Terme, Italy, 24-28 June 2003 (oral presentation).
  • E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, E.D. Ekkel and M.J.M. Tielen, 2002. Individual behavioural and immunological differences in pigs. In: Proceedings of the 36th Congress of the International Society for Applied Ethology, p. 198. Egmond aan Zee, the Netherlands, 6-10 August 2002 (poster).
  • E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, E.D. Ekkel and M.J.M. Tielen, 2001. Individual behavioural characteristics in pigs: a comparison of different behavioural tests. In: Proceedings of the 35nd Congress of the International Society for Applied Ethology. Davis, California, 4-8 August 2001 (poster).
  • E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, F.J.C.M. van Eerdenburg and M.J.M. Tielen, 2000. Coping behaviour and health in fattening pigs . In: Proceedings of the International Society of Animal Hygiene. Maastricht, the Netherlands, 2-6 July 2000 (oral presentation).
  • E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, F.J.C.M. van Eerdenburg and M.J.M. Tielen, 2000. Individual characteristics in pigs: variation in and validation of the backtest. In: Proceedings of the International Society of Animal Hygiene. Maastricht, the Netherlands, 2-6 July 2000 (poster).
  • E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, E.D. Ekkel and M.J.M. Tielen, 1998. Individual behavioural characteristics in pigs and their impact on production. In: Proceedings of the 10th International Conference on Production Diseases in Farm Animals. Utrecht, the Netherlands, 24-28 August 1998. Paper A48 (oral presentation).
  • E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, E.D. Ekkel and M.J.M. Tielen, 1998. Coping styles and stereotypies in sows. In: Proceedings of the 32nd Congress of the International Society for Applied Ethology, p. 183. Clermont-Ferrand, France, 21-25 July 1998 (poster).
  • E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, E.D. Ekkel and M.J.M. Tielen, 1997. Individual behavioural characteristics in pigs and their impact on production. In: Proceedings of the 48th annual meeting of the EAAP, p. 339, paper P5.5. Vienna, Austria, 25-28 august 1997 (oral presentation).
Datacamp

Het lectoraat Precision Livestock Farming werkt met Datacamp, een virtual classroom waarin studenten cursussen datascience kunnen doen.

Projecten

  • koe

    Onderzoek early-warningsysteem MKZ

    Studenten van HAS green academy en Avans Hogeschool hebben samen met onderzoekers van Wageningen Bioveterinary Research een computer geleerd om symptomen van mond-en-klauweer (MKZ) te herkennen op pasfoto’s van koeien. Dit deden zij in een afstudeeropdracht en opvolgend minorproject.

  • koe-qr

    Minor Data Science in Agrifood

    In de Minor Data Science in Agrifood werken studenten samen aan het toepassen van datascience in de plant-, dier of leefomgeving. Het lectoraat Precision Livestock Farming is nauw betrokken.

  • koe

    Beeldanalyse en gezondheid van melkkoeien

    In een meerjarenproject onderzoekt het lectoraat Precision Livestock Farming samen met Wageningen BioVeterinary Research de relatie tussen warmtefoto’s en kreupelheden bij melkkoeien.

  • varken

    Gezondheid en klimaat van varkens

    Het lectoraat Precision Livestock Farming doet onderzoek naar het klimaat en de gezondheid van vleesvarkens. De focus ligt op het verzamelen van data, de inzet van nieuwe technieken en best practices.

  • kuiken

    Welzijn en gezondheid bij vleeskuikens

    Doel van KIEM-project ‘Slimme sensoren voor welzijn vleeskuikens’ van het lectoraat Precision Livestock Farming is het monitoren van gezondheid en welzijn met behulp van slimme sensoren in de vleeskuikenstal.

  • koe

    Ademlucht en pensgezondheid bij melkkoeien

    In een langlopend project bekijkt het lectoraat Precision Livestock Farming samen met Courage of het mogelijk is om in uitgeblazen lucht van melkkoeien vluchtige vetzuren, methaan of aceton te bepalen.

  • varken

    Varkensgeluid, stress en gezondheid

    In samenwerking met NoldusIT, Connecting Agri&Food en Fontys Venlo heeft het lectoraat Precision Livestock Farming onderzoek gedaan naar varkensgeluid in de stal en gedrag en gezondheid van varkens.

Lector

Kenniskring

Sustainable Development Goals

  • Sustainable Development Goal 3: Goede gezondheid en welzijn
  • Sustainable Development Goal 4: Kwaliteitsonderwijs
  • Sustainable Development Goal 12: Verantwoorde consumptie en productie
  • Sustainable Development Goal 17: Partnerschap om doelstellingen te bereiken

Partners

Gerelateerde lectoraten

  • illustratie Healthy Farming

    Lectoraat Healthy Farming

    Het lectoraat Healthy Farming richt zich op het onderzoeken van knelpunten in de veehouderij en het aanzwengelen van de dialoog tussen markt, onderzoeker en consument met als doel een nieuwe stap te zetten in de veehouderij van de toekomst. 

  • voedselproductie

    Lectoraat Voedselproductie in een Circulaire Economie

    Het lectoraat Voedselproductie in een Circulaire Economie wil bedrijven in de agrofoodsector in staat te stellen te produceren met een minimale belasting van het milieu en een zo efficiënt mogelijk gebruik van natuurlijke hulpbronnen. Dit gebeurt voornamelijk door het sluiten van kringlopen en het verduurzamen van productieprocessen.

  • toekomstige voedselsystemen

    Lectoraatgroep Future Food Systems

    Lectoraatgroep Future Food Systems werkt aan interventiestrategieën en nieuwe businessmodellen die de transitie naar duurzame voedselsystemen versnellen. Zo draagt het lectoraat bij aan impact op de Sustainable Development Goals (SDGs) van de Verenigde Naties, zowel nationaal als internationaal.

  • Lectoraat Eiwittransitie in voeding

    Lectoraat Eiwittransitie in Voeding

    Het lectoraat Eiwittransitie in Voeding wil bijdragen aan de eiwittransitie in Nederland en daarbuiten. Het lectoraat heeft een focus op toepassing van plantaardige eiwitten en verkenning van alternatieve eiwitten zoals cellulaire agricultuur en insecten.

Meer leren over dit onderwerp?