Klimaatrobuust & sociaal

In dit project nemen we regeneratieve landbouwpraktijken onder de loep. Nog maar een handjevol boeren in Nederland pioniert met deze productiewijze waarbij ze natuurlijke hulpbronnen versterken in plaats van uitputten. Bij deze vorm van landbouw draait het om een gezonde bodem in evenwicht met gewas en teeltsysteem. In het project onderzoeken we met de hogescholen Van Hall Larenstein en Aeres in een consortium van agrariërs, bedrijven, kennisinstellingen en overheden zoals provincies en waterschap hoe regeneratieve landbouw bijdraagt aan het verbeteren van de bodemkwaliteit. Wat zijn de effecten op ecosysteemdiensten? En wat zijn sociaaleconomische kansen?

De looptijd van het project is van september 2022 tot en met augustus 2024. We zijn in drie gebieden met vijf leernetwerken aan de slag. Daarbij kijken we naar de relatie tussen regeneratieve landbouw en de ecosysteemdiensten waterkwaliteit en -kwantiteit, plantweerbaarheid en gewaskwaliteit. De hogescholen en partners werken nauw samen om verschillende kennisvragen uit de leernetwerken te kunnen beantwoorden. De opgedane kennis in dit project gaan we breed delen met de praktijk en passen we toe in ons onderwijs.

Op het gebied van klimaatverandering zien we dat beleidsambities achterlopen op de wetenschappelijk aangetoonde noodzakelijke snelheid van verandering. De veelomvattendheid van het brede duurzaamheidsvraagstuk vraagt om verbinding van en afstemming tussen verschillende expertises en lectoraten.

Een lectorenplatform is georganiseerd rondom een thema dat aansluit bij de agenda’s van de topsectoren en grote maatschappelijke vraagstukken. Het vernieuwende aan het Landelijk Lectorenplatform Klimaatverandering (LLKS) is dat het sector- en domeinoverstijgend is. De eigen onderzoeksagenda wordt in samenwerking met andere lectorenplatforms opgesteld. Ook de output wordt in dat netwerk gedeeld. Naast het opdoen en delen van kennis streeft het platform ernaar dat op termijn al het hbo-onderwijs een vorm van duurzaamheid en transities in het curriculum opneemt. De rol van het LLKS hierin is ophalen en het verspreiden van ideeën en best practices.

Het project WaterScape kijkt welke grootschalige transities er in het fysieke watersysteem, bestuur en beleid nodig zijn om grote aanpassingen in landgebruik te doen. WaterScape onderzoekt waar de kansen, uitdagingen en conflicterende belangen liggen tussen verschillende functies en partijen. Samen met onze stakeholders gaat het project dit onderzoeken voor Brabant, de Utrechtse Heuvelrug en Groningen met de potentie om de bevindingen regionaal en nationaal te gebruiken om het Nederlandse watersysteem klimaatbestendig te maken.

Het project RESHAPE onderzoekt hoe we het zandlandschap van Nederland weerbaar kunnen maken tegen klimaatsverandering. Het watersysteem van het zandgebied gaat veel verder dan de zichtbare sloten, plassen en rivieren. Het zijn vooral ook de onzichtbare waterstromen door bodem en planten die we kunnen verleggen en verbeteren. Bovendien zijn in een weerbaar zandlandschap de ruimtelijke netwerken van water, economie, samenleving, en bestuur sterk met elkaar verweven. RESHAPE onderzoekt hoe we deze verwevenheid, die vaak begint bij water, kunnen versterken en daarmee hoe we een verandering kunnen inzetten naar een toekomstbestendig zandlandschap.